FASO-Nieuwsbrief 2021 nr. 3

De verzendlijst van de Nieuwsbrief bevat in totaal ruim 1000 adressen, waaronder alle secretarissen van de orkesten. Bij een aantal orkesten is het usance om de NB aan alle orkestleden door te sturen; maar dat is (zoals we hebben ervaren) helaas niet bij alle orkesten het geval. Dat vinden wij jammer en spijtig, want we zien ons werk - het contactorgaan van de FASO - natuurlijk graag zo breed mogelijk verspreid. Daarom bij dezen de oproep aan de ontvangers van deze Nieuwsbrief (niet alleen de secretarissen) om  de NB aan zoveel mogelijke potentiële lezers door te sturen. Een ‘persoonlijk abonnement’ is natuurlijk nog beter. Dat kan het eenvoudigst via https://www.faso.eu/newsletter/subscriptions. Alvast hartelijk dank!

De redactie

De eerste mensen worden nu toch echt gevaccineerd maar nog geen hele orkesten. Hier moeten wij toch nog wel even op wachten. Tot die tijd moeten we als orkesten natuurlijk thuis blijven oefenen zodat wij straks na de zomer of wellicht zelfs nog even voor de zomer onze hobby weer in volle glorie kunnen oppakken. Wellicht met wat meer afstand tussen de stoelen en zonder ‘hug’ voor iedereen, maar wel met muziek!

In contact blijven met elkaar blijft natuurlijk belangrijk. Groepsapps, nieuwsbrieven en groepsgesprekken, er kan veel. Als u hier meer over wilt weten dan hebben wij een aantal suggesties voor u in een presentatie. Kijkt daarvoor op www.faso.eu.  Gewoon bellen naar mensen die niet zo online bezig zijn kan ook heel nuttig en zeker ook gezellig zijn.

Er zijn allerlei orkesten die online actief zijn en dan hoef je niet alleen te denken aan samen spelen, of ‘samen’ koffie drinken maar ook een avondje quizzen kan echt leuk, vrolijk en ook nog eens informatief zijn (zie beneden). Wat sommige mensen al niet weten te verzinnen om naar te vragen: portretten van dirigenten en componisten, muziekfragmenten, ‘rare’ instrumenten, vragen over concerten in het verleden. Ook leuk om even de ‘bloopers’ te  herdenken maar natuurlijk alleen als het uiteindelijk toch wel weer goed is afgelopen.

Even herhalen:

‘Jamulus-orkest’: een aantal mensen heeft zich aangemeld om via het systeem Jamulus te gaan samenspelen, maar het zijn er te weinig om een orkest te vormen. Zij zijn verder verwezen naar bestaande initiatieven. Zie voor meer informatie over Jamulus de webinars bij www.huismuziek.nl 

Een promovendus uit Leuven, Thomas Geudens, bestudeert hoe  de samenstelling en het repertoire van amateurorkesten in Nederland en Vlaanderen eruit zien.  De enquête is verstuurd in een bestuursbericht. Wilt u die nog even invullen als u dat nog niet gedaan heeft?

Algemene Leden Vergadering van de FASO op zaterdag 19 juni. Hopelijk is het dan mogelijk om elkaar fysiek te ontmoeten. Plaats en tijdstip worden samen met de agenda en relevante stukken op tijd naar de lidorkesten toegezonden.

Niet alleen in Nederland maar ook daarbuiten wordt hard nagedacht over hoe het orkesten nu vergaat en hoe wij ooit weer op gaan starten. Hoewel de toestand nou eenmaal verschillend is in verschillende landen is toch de teneur overal hetzelfde: we moeten actief blijven.

Over wat we dan kunnen doen was er zaterdag 10 april de tweede online bijeenkomst van de European Orchestra Federation (EOFED). Discussiedeelnemers kwamen uit Ierland, Engeland, Nederland, Duitsland, Zwitserland, Noorwegen en de Baltische staten. Bijna was ik nu Liechtenstein vergeten maar ook die was vertegenwoordigd, met twee personen maar liefst.

Enerzijds ging het over hoe je systemen kunt gebruiken om online samen te spelen. Iedereen die het wel eens via Zoom geprobeerd heeft weet dat de vertraging tussen beeld en geluid het onmogelijk maakt om de microfoons (lang) open te zetten tijdens het spelen. Maar er zijn tegenwoordig prachtige systemen voor samenspelen en één daarvan heet Jamulus. Het bleek dat een aantal Nederlandse orkesten er al mee bezig is. U ook? FASO wil er graag meer over horen.

Jamulus is in principe alleen voor geluid maar Jamkazan is voor beeld én geluid en er zijn nog meer systemen. Omdat in Verenigd Koninkrijk en Ierland veel Jamulus gebruikt wordt was daar een halve bijeenkomst aan gewijd. Mocht u hier meer over willen weten, bijvoorbeeld een handleiding willen hebben of de presentatie, dan even een mailtje naar de secretaris van de FASO. Even voor het idee: de technische vrouw van de Ierse Jeugdorkesten Federatie heeft de vertraging via Jamulus terug weten te brengen tot 10 ms dat minder is dan de vertraging van voor naar achter in een groot orkest. Deze organisatie beschrijft het als een enorme boost voor de luistertechniek van de spelers. Ze hadden ook een voorbeeld van een kwartet en dat speelde echt fantastisch samen. Ook een goede suggestie, zo’n opname weer gebruiken voor anderen die dan mee kunnen spelen met de microfoon dicht. Nog een fantastische actie: ‘Making Music’ in het VK voorziet spelers van een minicomputer (Raspberry Pi), met microfoon en camera. Jamulus is er al op geïnstalleerd en afgesteld en de gebruiker hoeft alleen het stekkertje in de TV te pluggen. En dat voor onder de 100 Pond. Dat haalt heel veel drempels weg om het te proberen.

Het andere belangrijke gespreksonderwerp was hoe wij weer fysiek kunnen opstarten op termijn. Diverse mogelijkheden kwamen langs maar de haalbaarheid hangt natuurlijk erg af van de situatie in een bepaald land. Een paar ideeën: zo snel mogelijk buiten gaan spelen, nu al inventariseren waar je dan terecht zou kunnen in verband met de grotere ruimte die je nodig hebt, gebruik van sneltesten.

In verschillende landen zijn ook zogenaamde ‘fieldlabs’ begonnen (eigenlijk uittesten in de praktijk) en hopelijk gaat ons dat helpen. Ondertussen blijft het belangrijk om contact te houden, om de motivatie overeind te houden. Met name daar waar de kinderen wel mogen sporten maar niet samen muziek mogen maken bleek dat heel negatief uit te pakken voor de jeugdorkesten. Anderen bleken met veel creativiteit de vereniging toch enthousiast te kunnen houden.

Het FASO bestuur is natuurlijk (angstig) benieuwd naar hoe het nu met de leden gaat, wat de activiteiten zijn en de plannen om weer op te kunnen starten. In de aanloop naar de ALV zullen wij onze leden dan ook graag een paar vragen daarover stellen. Deze FASO-nieuwsbrief is uiteraard ook een goede plek om anderen te inspireren met goede ideeën en initiatieven.

Nelleke Geusebroek

De tijden zijn op dit moment natuurlijk heel erg moeilijk voor ons als orkesten. We kunnen niet doen wat we zouden willen doen, bij elkaar komen, gezellig bijkletsen, koffie drinken en elkaar op de schouders slaan omdat we zo blij zijn om elkaar weer te zien. Muziek maken kun je natuurlijk ook in je eentje maar samen muziek maken is toch een stuk leuker.

Om de tijd te overbruggen tot de volgende repetitie moeten orkesten vooral de moed erin houden met alles wat online en fysiek wel kan. We moeten toch ons verenigingsgevoel levend houden. Mijn orkesten zijn daar gelukkig aardig goed in. Kerstcadeautjes rondbrengen, online vergaderingen of koffie drinken, groepsapps, maar ook belrondjes naar iedereen die niet online komt, we proberen er het beste van te maken.

Zo besloot mijn orkest Scaramouche tot een online quiz. Niet helemaal origineel, want anderen waren ons al voorgegaan, maar wel bijzonder leuk om te doen. Mensen konden van tevoren even proberen of de link wel werkte. De technische vrouw had daarvoor een uurtje vrij gemaakt. Maar een beetje gerommel tijdens zo’n quiz is ook niet erg. Bloedserieus klinkt dit niet en dat was het dan ook niet. Onze dirigent Luuk Dijkhuis had een prachtige quiz gemaakt met veel wetenswaardigs maar ook veel leuks. De sfeer was ontspannen en af toe werd er zelfs met hints gestrooid.

Mocht je je afvragen waar je nou zoveel vragen over kunt verzinnen dan hier een overzicht van de categorieën. Het begon met vragen over: wie is deze componist (portretten) en wie schreef deze muziek (luistervoorbeelden). Ook een leuk onderwerp bleek: hoe heet dit instrument. Voorbeeldje: het lijkt op een viool maar ook op een trompet en dat is dus.... een viooltrompet. Het allerleukste was nog dat we ook konden horen hoe zoiets klonk. 

Verder waren er vragen over een aantal stukken die wij zelf gespeeld hadden. Vragen als waar gaat dit stuk eigenlijk over. En een aantal akkoorden om te herkennen, wel simpel gehouden. Het laatste onderdeel ging over vreemde gebeurtenissen tijdens concerten - ‘bloopers’.

Iedereen hield de eigen punten bij. Een prijs was er niet behalve de eer maar wij hadden een heel gezellige avond met prachtige muziekfragmenten, veel informatie, mooie herinneringen en we hebben veel gelachen. Ik zou zeggen, probeer het ook eens!

Nelleke Geusebroek

Meer kinderen in de basisschoolleeftijd zouden een muziekinstrument moeten gaan bespelen. Dat vindt Stichting Benjamin Britten Orkesten uit Zwolle, die is gestart met de inspiratiecampagne ‘Welk instrument kies jij?’. Via posters en sociale media wil de stichting kinderen motiveren muziek te gaan maken.

“Het is een landelijke tendens dat steeds minder kinderen een muziekinstrument bespelen”, zegt zakelijk leider van het Britten, Bas Goossens. “Hoewel onze drie strijkorkesten nog altijd een aanzienlijke omvang hebben, ondervinden wij dit bij het Britten ook.”

Redenen hiervoor noemt Goossens de sluiting van veel muziekscholen, het gebrek aan juiste oefenruimtes en de digitalisering van de samenleving.

Loes Visser, artistiek leider van het Britten, vindt dat zoveel mogelijk kinderen al op jonge leeftijd de kans moeten krijgen een muziekinstrument te bespelen.

“Enorm belangrijk voor de ontwikkeling van ieder kind. Niet alleen voor het brein, maar ook geeft muziek maken een gevoel van blijdschap, wakkert het de fantasie aan en bevordert het de taalontwikkeling. Daarnaast, en dat merk ik zelf dagelijks bij onze drie orkesten; met sámen muziek maken ontwikkel je je sociale vaardigheden en discipline in het leren.”

Partner bij de actie is het landelijk en regionaal opererende Prinses Christinaconcours dat enkele jaren geleden de voorlichtingswebsite kiesjeinstrument.nl opzette. Via deze website kunnen kinderen en hun ouders informatie vinden over een keur aan muziekinstrumenten. Ook vindt men er gediplomeerde docenten die muzieklessen geven in de regio waar het kind woont.

ArtEZ Conservatorium, Stichting De Vuurvogel, de Stadkamer en alle strijkdocenten (ZZP’ers) in Zwolle ondersteunen de campagne.

Het aandeel van het Britten aan de landelijke Kindermuziekweek ’21 (van 9 t/m 18 april) stond ook in het teken van de campagne. In samenwerking met Stichting Dalfsen Klassiek ontvangen alle basisscholen in Dalfsen een inspiratie-lespakket. Het voornemen is om in het najaar meer scholen in Zwolle en omstreken een lespakket aan te bieden.

Alle leden (6 t/m 20 jaar) van de drie jeugdorkesten van het Britten repeteren elke week met hun dirigent. Naast deze repetities hebben zij wekelijks les van een eigen viool-, cello- of contrabasdocent. Het Britten biedt talentvolle strijkers uit Oost-Nederland de kans hun muzikale talenten in een orkest verder te ontwikkelen.

Info: www.hetbritten.nl / www.kiesjeinstrument.nl

Het Britten Jeugd Strijkorkest stond op zondag 11 april op het podium van de Buitensociëteit van de Hanzehof in Zutphen met stersolist Anastasia Kobekina en het Matangi Quartet. Zij speelden het beroemde celloconcert van Edward Elgar en zijn ‘Introduction and Allegro’ voor strijkkwartet en strijkorkest. Op zondag 25 april 2021 om 16 uur zendt Stichting Benjamin Britten Orkesten dit concert ‘Spring Time’ uit via YouTube.

In het oorspronkelijke concertschema voor dit seizoen waren liveoptredens met publiek gepland in het voorjaar. Al deze concerten laten vervallen vanwege de coronamaatregelen was geen optie voor dirigent Loes Visser: “Optreden met topcelliste Anastasia is een droom voor onze orkestleden, net als de samenwerking met het geweldige Matangi Quartet. Zij zijn grote inspiratiebronnen voor hen. Samen musiceren en podiumervaring opdoen met grote solisten zijn wezenlijke onderdelen van onze opleiding. Natuurlijk zullen we de interactie met het publiek missen. Maar we weten dat we met dit concert het publiek óók thuis een groot plezier doen”.

De Russische celliste Anastasia Kobekina (1994) wordt een van de grootste beloften van haar generatie genoemd. Op haar zesde maakte ze haar debuut op het concertpodium en sindsdien is ze als solist te gast bij belangrijke symfonieorkesten, waaronder de Wiener Symphoniker en het St. Petersburg Mariinsky Theaterorkest.

Het Matangi Quartet is al 20 jaar een graag geziene gast op Nederlandse en internationale podia. De vier leden Maria-Paula Majoor (viool), Daniel Torrico (viool), Karsten Kleijer (altviool) en Arno van der Vuurst (Cello) wagen zich aan diverse muziekstijlen; van klassiek tot dance en van jazz tot pop.

Info en kaartverkoop: www.hetbritten.nl.

In de vorige editie van deze Nieuwsbrief werd het ‘Klassieke Zaken Magazine’ voor het voetlicht gehaald. Deze keer aandacht voor ‘Preludium’, het muziekmagazine van Het Concertgebouw en het Koninklijk Concertgebouworkest (KCO) dat wordt uitgegeven door Concertvrienden. Het magazine verschijnt tienmaal per seizoen en geeft onder meer toelichtingen op vrijwel alle klassieke concerten die in de Grote en Kleine Zaal worden georganiseerd. Daarnaast komt een breed scala aan interessante muziekonderwerpen aan bod. Het aprilnummer wordt geopend met Janine Jansen, momenteel artist in residence bij het KCO. Kan ze eindelijk weer live? Ze maakte voor Preludium een muzikaal verlanglijstje met nieuw en bekend werk. Wie ook niet kunnen wachten zijn de broers Lucas en Arthur Jussen. De bekende bariton Matthias Goerne die binnenkort met Jaap van Zweden bij het KCO soleert, komt aan het woord. Verder onder meer een ‘viooltest’ Stradivarius vs. nieuwe violen, een bespreking van het pianoconcert no. 20 van Mozart, de componist Schubert en nog veel, veel meer. Van harte aanbevolen, vooral in deze, cultuurarme, tijd.

Informatie vindt u op: www.preludium.nl

Van 4 tot en met 9 mei zijn vier concerten online te volgen voor publiek in het kader van de Stift Musical Encounters. Meer dan twintig talentvolle deelnemers, studenten uit binnen- en buitenland, hebben zich aangemeld voor de tweede editie van de Stift Musical Encounters in het Twentse Weerselo. Zij volgen  zes dagen lang een intensief programma van individuele masterclasses en kamermuziek. De ochtenden zijn voor individuele lessen; in de middagen wordt er gewerkt in ensembles. De internationaal gerenommeerde Masters, onder leiding van Daniel Rowland, spelen samen met de studenten enkele concerten, die via livestream bij het publiek thuis te volgen zullen zijn.

De eerder aangekondigde start van de kaartverkoop op 8 april is afgeblazen, aangezien de online concerten kosteloos te volgen zullen zijn voor het publiek. De links naar de livestreams worden eind april gepubliceerd op de website www.stiftmusicfestival.nl.
Op woensdag 5 mei geven de Masters het startsein met een feestelijk openingsconcert vanuit de Stiftskerk in Weerselo; de daaropvolgende concerten op 7 en 8 mei spelen de studenten onder begeleiding van de Masters. Het slotconcert op zondagmiddag 9 mei is het gezamenlijke concert van Masters met studenten; het wordt het hoogtepunt na zes dagen lang intensief studeren door Masters en aanstormend talent.
Van 21-29 augustus zal het Stiftfestival als vanouds met publiek erbij plaatsvinden, zowel in Weerselo als op diverse locaties in Twente. Het programma wordt in mei gepubliceerd.

Info: www.stiftmusicfestival.nl

Ook onze zuiderburen zijn in deze beperkende corona-tijd druk bezig toch nog iets te organiseren op muziekgebied.  Zo zorgt het Gent Festival ervoor dat er in de laatste week van de grote vakantie voor de kinderen nog heel wat te ontdekken en te doen valt. Onder de vlag van KidsOdeGand wordt daar van 23 tot en met 27 augustus samen met Musica en Casco Phil een onvergetelijke muziekvakantie georganiseerd voor kinderen van 6 tot 12 jaar.
Muzikale voorkennis is niet nodig; de ‘goesting’ om een CroKant avontuur aan te gaan is wel belangrijk. Er staan namelijk een heleboel spannende dingen op het menu zoals samen muziek maken, gezond koken met een echte chef, filosoferen, experimenteren met klanken en elektronica en met z'n allen op verkenningstocht dwars door Gent.

Misschien ook iets voor ons land?
 

Op de website www.samenuitthuis.nl kunnen liefhebbers van live-optredens onder anderen Gooise artiesten boeken, die ze vanwege de coronacrisis momenteel niet kunnen zien in theater- en concertzalen. Dit meldt de Gooi- en Eemlander van 12 april j.l.

Diverse musici, zoals altvioliste Judith Wijzenbeek en pianist Folke Nauta, hebben zich al aangesloten bij het platform. De musici worden zorgvuldig geselecteerd; er wordt gelet op kwaliteit en bewezen ervaring.

Via de site kunnen artiesten worden geboekt voor bijvoorbeeld een thuisconcert n.a.v. een verjaardag. De prijzen staan vast en alle verdiensten gaan naar de artiest. Ook kan er een flitsoptreden aangevraagd worden. Dan komt de artiest uit de eigen woonplaats en zijn er geen reiskosten. De musici passen hun optreden en repertoire desgewenst aan.

Het concept is een mooie aanvulling op de optredens in zalen en de hoop is, dat dit ook na de coronacrisis, toekomst heeft. Dat er een ‘prijskaartje’ aan hangt, mag duidelijk zijn. Desondanks: weer eens een positieve melding in Corona tijd ….

Voor boekingen: www.samenuitthuis.nl

De lockdown duurt helaas nog voort. Tot eind juni hebben we gelukkig een uitgebreid online aanbod. Hieronder vind je het overzicht. Er zit vast iets bij dat je interesseert!

Webinars

Inschrijven kan via de inschrijfbuttons op de website.  
Tijden: vrijdag van 16.00-17.00 uur, woensdag van 20.00-21.00 uur.

7 mei - Bach en de blokfluit - Sascha Mommertz

19 mei - Zingen met een loopstation - Rohan Poldervaart

21 mei - Percussie aan de keukentafel: reis van Afrika naar Cuba, deel 4 - Michael de Miranda

26 mei - Fagotonderhoud - Yasmin Sollie

28 mei - Versieringen in Franse barok - Robert de Bree

2 juni - Barokdans - Rachel Farr

4 juni - Schilderijententoonstelling van Moussorgsky ontleed - Kees van der Harst

11 juni - Bachsuites voor cello solo - Elske Tinbergen

16 juni - The joy of practising - Bart Spanhove

18 juni - Balkanmuziek - Stan Mitrovic

23 juni - Saxofoononderhoud - Yasmin Sollie

25 juni - New Orleans improvisatie deel 2 - Simon Stiller

30 juni - De Bach-dynastie - Mimi Mitchell

Jamulusworkshops

Als je op onderstaande data klikt kom je direct op het inschrijfformulier van de workshops.

O.l.v. Monique Lansdorp:
Rondje Europa, wereldmuziek voor gevorderde instrumentalisten, 12 mei 2021
Wereldmuziek voor instrumentalisten 25 april 2021,  2 mei 2021 en 16 mei 2021.

O.l.v. Tara Kumar:
Samenspelen: Goed speelbare muziek op 11 mei 2021

Eigen server; prikbord en coaching

Huismuziek heeft inmiddels een eigen privéserver op Jamulus!
Je kunt daar een ruimte reserveren, de kosten zijn € 5 voor 2 uur, € 7 voor 3 uur en € 9 voor 4 uur. Opgeven via e-mail. Krijg je Jamulus nog niet goed geïnstalleerd? Wij kunnen je in contact brengen met iemand die je kan helpen.
Zoek je medemusici? Maak dan gebruik van ons prikbord op Padlet! Klik hier voor een toelichting.
Wil je met je ensemble gecoacht worden door een docent via Jamulus? Neem dan contact met ons op. We helpen je graag aan een geschikte docent voor jouw ensemble.

Zoomworkshops

26 mei, 20.00-21.15 uur - Balkan- en zigeunermuziek – play-along  - O.l.v. Anneke Frankenberg en Bart Lelivelt - Schrijf je hier direct in.

Voor de reguliere cursussen staat het programma voor seizoen 2021-22 op 24 mei online. De inschrijving start op 1 juni om 10.00 uur.

Jubileum

In 2021 bestaat Huismuziek, vereniging voor muziek en instrumentenbouw 70 jaar. Dankzij Covid-19 is de viering verspreid over twee jaar. In mei 2021 presenteert Huismuziek een jubileumbundel, met daarin artikelen over verleden, heden en toekomst van de vereniging. De in-levende-lijve-viering is uitgesteld naar 2022.