FASO-Nieuwsbrief 2021 nr. 2

Algemene Ledenvergadering van de FASO

Binnen zes maanden na afloop van het kalenderjaar moet een Algemene Ledenvergadering gehouden worden. Het bestuur heeft als datum zaterdag 19 juni gekozen, in de hoop dat het dan mogelijk is om elkaar fysiek te ontmoeten. Reserveer vast deze datum in uw agenda. Plaats en tijdstip worden, samen met de agenda en relevante stukken, op tijd naar de leden (lidorkesten) toegezonden.

“Jamulus-orkest”? 

Een vraag van een FASO-lid uit het noorden des lands (altviolist) Otto Berman en ook van Nelleke Geusebroek: zijn er mensen die samen zouden willen spelen in een “Jamulus-orkest”? 

Jamulus is een online systeem waarmee je zonder veel vertraging samen muziek kan maken. Je hebt er weinig extra investeringen voor nodig in de meeste gevallen. Zie ook de webinars bij www.huismuziek.nl  Voor de duidelijkheid: samenspelen kan dan mét  beeld (bijvoorbeeld via Zoom of Jitsi) of alleen met geluid. Beeld erbij geeft wel wat vertraging tussen beeld en geluid. Te denken valt aan het spelen van vrij eenvoudige muziek voor een klein orkest. Dirigenten met ervaring hierin zijn ook welkom uiteraard. Ook heel belangrijk:  mensen die dit kunnen en willen (mee)organiseren.  Die zijn ook hard nodig. Uw enthousiaste mailtjes mag u sturen naar ottoberman@samenspel.org.

Repertoire

Er is  internationale aandacht voor FASO-orkesten. Een promovendus uit Leuven, Thomas Geudens wil bestuderen hoe  de samenstelling en het repertoire van strijk- en symfonische amateurorkesten in Nederland en Vlaanderen eruit zien.  Hij is daarvoor een enquête aan het ontwikkelen die de FASO graag later aan u door wil sturen omdat wij het  onderwerp zeker belangwekkend vinden voor een federatie met een bibliotheek. De enquête komt begin maart via een bestuursbericht naar de orkesten.  Positief: de enquête peilt wat u speelde vóór de coronacrisis. Fijn om daar weer even aan terug te denken.

BTHVN

Via het bestuursbericht hebben de FASO-orkesten al kennis kunnen nemen van het internationale Beethoven project (kortweg BTHVN) dat onze zusterorganisatie in Duitsland (BDLO) organiseert samen met de Europese en wereldkoepel voor amateurorkesten (EOFed en WFAO). Het gaat om doen (het spelen in een groot orkest)  en om uitwisselen van kennis over die samenwerking.

Voor dat internationale orkest kunt u zich tot 11 april aanmelden via The Orchestra – BTHVN 2021. Als u wilt bijdragen aan de informatie over de bestaande samenwerking tussen amateurs en professionals dan heel graag deze enquête invullen en vóór 31 maart inzenden. Click here for the survey Meer informatie is te vinden op BTHVN 2021 – International Conference and Project Orchestra

Het kan geen kwaad om als toegewijd orkestmusicus de rubriek Aanwinsten van de FASO-bieb in de gaten te houden. Toen ik er weer eens mijn oog op liet vallen werd ik direct getroffen door de titel: Ouverture in memoriam Heinrich von Kleist van Joseph Joachim (1831-1907). Uit welingelichte kringen weet ik dat de FASO nieuw repertoire aanschaft op basis van een aanvraag van één van de aangesloten orkesten. Dus in dit geval ben ik extra benieuwd welk orkest dit werk heeft aangevraagd en waarom. Dat Joseph Joachim de beroemdste violist van 19^e eeuw was, en dat door zijn spel en verdere toedoen de onmisbare vioolconcerten van Brahms, Bruch en Dvořák tot stand zijn gekomen, is, denk ik wel redelijk bekend. Maar, dat hij ook een verdienstelijk componist was, weet niet iedereen.

Wonderkind

Om te beginnen was Joachim een wonderkind met Hongaarse roots. Op zijn 12^e speelde hij met Mendelssohn op de bok in Londen het vioolconcert van Beethoven. De cadensen, die hij later bij dit heerlijke concert componeerde, worden nog steeds door bijna iedere solist gespeeld. Joachim trad ook op met Schumann en Liszt. Hij groeide uit tot een bekende figuur en een beroemde pedagoog, en hij vormde een duo met Brahms. Dit alles in een traditie, waarin grote musici en bekende componisten in elkaar overlopende groepen vormden. Dit begon natuurlijk al in de 18^e eeuw met Mozart en Hummel, en zette zich door in de 19^e eeuw met Beethoven, Liszt, Brahms en Clara Schumann. In de 20^e eeuw kennen we Rachmaninoff, Busoni, Kreisler en Heifetz. Instrumentalisten, die componeren zijn er natuurlijk heden ten dage ook. Zoek maar eens naar pianist Marc-André Hamelin, cellist Yo-Yo Ma en violiste Patricia Kopatsjinskaja.

Invloed op vioolspel en muziekleven

Terug naar de 19^e eeuw. Joseph Joachim heeft een immense invloed gehad op het vioolspel in het algemeen en het hele muziekleven in het bijzonder. Hij adviseerde, vaak op verzoek, componisten bij het schrijven van een vioolconcert of sonate. En vervolgens speelde hij de première van het betreffende stuk en nam hij het mee op zijn talloze concertreizen en tournées door heel Europa. Hij verbeterde de techniek van het vioolspel en gaf dat door aan zijn leerlingen, waaronder Willem Kes, de eerste dirigent van het Concertgebouworkest. Met zijn strijkkwartet zette hij de standaard voor het moderne kwartetspel, en het uitvoeren van kamermuziek als zelfstandige concertvorm. Hij bracht het kwartet van tussen de schuifdeuren op het concertpodium.

Speelbare, romantische ouverture

In 1861 was het vijftig jaar geleden dat de dichter en toneelschrijver Heinrich von Kleist was overleden. De thematiek van diens novellen en toneelstukken waren bijzonder modern van opvatting en vormden een inspiratie voor vele schrijvers na hem. Zijn sterfdag is in zijn woonplaats Berlijn groots gevierd en de jonge Joseph Joachim kreeg de opdracht tot het schrijven van een passende ouverture. De muziek is niet wereldschokkend, maar Joachim laat zien dat hij kan componeren. Geheel in de stijl van Beethoven en Mendelssohn laat hij het vroeg-romantische orkest schitteren met prachtige tuttipassages en uitgesproken motieven voor, bijvoorbeeld de soloklarinet en de fagotten. De nadruk ligt op de prima uitgewerkte strijkerspartijen. De bezetting is traditioneel met dubbel hout, vier hoorns, twee trompetten en pauken. Als alternatief voor een ouverture van Mendelssohn of Beethoven is het stuk prima geschikt. En de stijl is veel minder veeleisend dan van de serenades of ouvertures van Brahms. Joachim componeerde in de rest van zijn carrière voornamelijk korte stukken met de viool als solo-instrument en een aantal ouvertures, niet bedoeld voor opera’s, maar uitgevoerd als zelfstandige orkestfantasieën ter opening van een orkestprogramma.

Pieter de Oude

Volgend jaar bestaat het Amersfoorts Jeugd Orkest (AJO) zestig jaar. Tot op de dag van vandaag is het AJO  een heel gezellig regionaal jeugdorkest dat graag op hoog niveau wil musiceren.

Dit is met name te danken aan de twee eerste dirigenten: Qui van Woerdekom en Peter Vinken.

De huidige dirigent, Rolf Buijs, gaat op dezelfde lijn door met verrassende en ambitieuze programma’s.

Het grootste cadeau dat AJO zichzelf kan geven is een feestelijke jubileumdag voor zoveel mogelijk leden en oud-leden op 3 juli 2022. Het is de bedoeling om met nog spelende oud-leden te musiceren onder leiding van de drie bovengenoemde dirigenten.

Het prachtige Eemhuis in Amersfoort is voor die dag gereserveerd voor AJO en de gasten.

Het verzoek is om oud-leden en mede-orkestleden van vroeger op te sporen.

Aanmelden voor het uitgebreide dagprogramma kan op: www.ajo-amersfoort.nl

Het Gorcums Symfonieorkest (voorheen Merwe Sinfonietta) repeteert met veel plezier door op Zoom. Dirigent Michiel van Vliet heeft speciaal hiervoor een cursus 'improviseren voor orkestmuzikanten' opgezet. De opzet is alles benutten wat nog wèl mogelijk is. Elke week krijgen de orkestleden een uitlegvideo opgestuurd. Op vrijdagavond, de vaste repetitieavond, nemen de orkestleden contact met elkaar op en bespreken ze de video. Er kunnen vragen worden gesteld en ervaringen worden uitgewisseld.

Om inspiratie op te doen zijn er in de Zoomsessie nog enkele video’s te zien, uitgezocht door de dirigent, die goed aansluiten op de invalshoek van die week. Als hoogtepunt van de avond spelen enkele leden een improvisatie. Samenspelen gaat niet op Zoom, maar met een audio file die meegeleverd wordt met de video, kan wel worden meegespeeld.

Zo kunnen de orkestleden naar elkaar luisteren en zelfs applaus ervaren na afloop van een solo.   

De cursus sluit ook prima aan op het programma waar het orkest mee bezig was. Dit had als thema: van Dvorák naar Duke Ellington, met onder andere de 8e symfonie van Dvorák, Rhapsody in Blue van Gershwin en It don't mean a Thing van Ellington.

Op het YouTube kanaal van dirigent Michiel zijn de video's te zien. Voor de bladmuziek en mp3's moet er even contact met hem gezocht worden op: info@michielvanvliet.nl 

Alle bestellers van de CD+DVD van het Nieuwjaarsconcert 2021 van het Nederlands Blazers Ensemble (NBE) krijgen zeer binnenkort hun bestelling thuisbezorgd.

Bestellen is nog mogelijk via: www.nbe.nl/shop.

Op deze website is ook te zien hoe de gang van zaken is rond 21 maart, de dag waarop jong NBE samen met NBE hoopt te musiceren in het programma Unlocked.

De grootste klassieke talenten uit binnen- en buitenland zijn te bewonderen op Festival Jong Talent Schiermonnikoog. Op 13 maart 2021 zal het jong NBE tijdens het avondconcert een divers programma ten gehore brengen op dit festival, dat in maart het 10-jarig bestaan viert. Het jong NBE deelt het podium die avond met sopraan Laetitia Gerards en pianist Eduard Preda en sluit de dag af met onder meer To drown a sea, waarin Tom Schipper het effect van klimaatverandering op het Waddengebied wil aankaarten.

De titel lijkt een allegaartje, maar de elementen ervan zijn met elkaar verbonden door één gemeenschappelijke noemer te weten het Magazine ‘Klassieke Zaken’, waarvan de maarteditie 2021 voor mij de inspiratiebron vomde voor onderstaand artikel.

Klassieke Zaken

Op de website www.klassiekezaken.nl vindt u de volgende informatie: Klassieke Zaken geeft elke twee maanden het Klassieke Zaken Magazine uit. Het magazine is GRATIS verkrijgbaar bij de aangesloten Klassieke Zaken Specialisten. Wilt u het Magazine thuis gestuurd krijgen? Word dan lid van de Klassieke Zaken Club!  

Het abonnement is spotgoedkoop en wordt afgesloten voor twee jaar. In het Magazine worden onder meer nieuwe, belangwekkende Cd’s besproken, krijgen solisten ruim baan en schrijft Edwin Rutte elke keer een klassiek verhaal/column voor kinderen onder de titel ‘Klassieke Kinder Zaken. 

Op vrijdag 26 februari, de dag vóór de deadline van deze Nieuwsbrief, viel het Magazine van maart 2021 in de bus. De omslag, met als blikvanger ‘Astor Piazzolla - Koning van de Tango’ maakte direct iets in mij los. In de jaren '80 en '90 (van de vorige eeuw) speelden we met mijn toenmalige orkest regelmatig muziek van Piazolla. Heerlijk om te spelen, vooral ook als afwisseling met het meer klassiek georiënteerde repertoire. Ik ben daarom meteen op YouTube op ‘Piazolla jacht’ gegaan.

De muziek van Piazolla

Bij het horen van de naam Piazzolla denkt (bijna) iedereen aan ‘de traan’ van Koningin Maxima toen – tijdens de huwelijks ceremonie van Willem Alexander en Maxima – Piazzolla’s Adios Nonino gespeeld werd met Carel Kraayenhof op bandoneon. Maar Piazzolla heeft een enorm oeuvre gecomponeerd dat meer dan de moeite waard is om beluisterd te worden. Zo heeft niemand minder dan Isabelle van Keulen deze muziek in haar hart gesloten en onlangs met haar ensemble maar liefst 3 Cd’s met de muziek van de grootmeester van de tango uitgebracht. Dit is uitvoerig te lezen in bovengenoemd Magazine en te beluisteren op YouTube. Onder de zoekterm ‘Piazzolla’ verschenen overigens nog honderden andere opnames met zijn muziek. Veel opnames door kleine ensembles, maar ook prachtige symfonische uitvoeringen zoals ‘LiberTango’ door het ‘Mittel Europa Orchestra’ en - heel verrassend - een Suite uit Piazzolla’s ‘Maria de Buenos Aires’ door de koperblazers van het KCO. Overweldigend mooi: een lichtpuntje in deze tijd!

Holland Baroque

De drijvende krachten achter het prachtige ensemble Holland Baroque zijn de zussen Tineke en Judith Steenbrink die ook (misschien wel: juist) in deze Coronatijd indrukwekkende projecten initiëren, uitvoeren en op Cd zetten. In bovengenoemde uitgave van Klassieke Zaken wordt een recente uitgave van Holland Baroque - Polonoise - voor het voetlicht gebracht. Toen ik ‘Holland Baroque’ op YouTube opzocht, verscheen niet alleen bovenstaande titel, maar ook een opname van ‘Magnificat op.5 nr.3’ dat zij op zondag 28 februari live in ‘Podium Witteman’ uitgevoerd hebben en dat van een hemelse schoonheid is.

De componist van dit Magnificat, Benedictus à Sancto Josepho, was een monnik die leefde van 1642 tot 1716 (ter vergelijking: Joh. Seb. Bach: 1685 tot 1750). Deze muziek is, naast heel veel ander materiaal, tevoorschijn gekomen bij een zoektocht in de archieven van Brabantse kloosters. Een deel van deze muziek heeft Holland Baroque recentelijk uitgebracht op hun album ‘Brabant 1653’. De zussen Steenbrink, artistiek leiders van Holland Baroque, breken al jaren een lans voor de muziek van Benedictus à Sancto Josepho, die als organist en componist verbonden was aan het karmelietenklooster van Boxmeer, letterlijk op een steenworp van Tinekes en Judiths geboorteplek.

Dit  omvangrijke onderzoek leverde, naast een schat aan repertoire, inzicht in de ongekend rijke muzikale cultuur waarvan de componist deel uitmaakte. Zo ontstond eind vorig jaar een exquis kerstprogramma (Kloosterkerst in 2020) en het prachtige, nieuwe album ‘Brabant 1653'). Een fraaie prelude voor het Brabants Kloosterjaar 2021 waarin aan de hand van allerlei activiteiten en publicaties de roemrijke geschiedenis van het Brabantse kloosterleven wordt gevierd. Holland Baroque: een lichtpuntje in deze Coronatijd! Uitvoerige informatie vindt u op: www.hollandbaroque.com 

Podium Witteman

Dit programma (hierboven al even aangehaald) behoeft in feite geen introductie. Voor ons (mijn vrouw en ik) is het een wekelijks lichtpuntje op de vroege zondagavond en heerlijk om te bekijken na een week doodgegooid te zijn met talkshows met erkende en zelfbenoemde experts betreffende Corona. Ondanks de beperkingen weet Paul Witteman met steun van Mike, Floris en (achter de schermen) zijn redactie het niveau van de uitzendingen heel hoog en gevarieerd te houden. Een hoogtepunt van de afgelopen uitzendingen was – naast het boven aangehaalde Magnificat - ongetwijfeld de uitvoering van Beethovens Kreutzer Sonate door Liza Ferschtman; fabuleus en opwindend, Beethoven meer dan waardig. Het lichtpunt Podium Witteman willen we dus geen enkele keer missen!

Wil Senden

Huismuziek heeft niet stilgezeten de aflopen maand! Met dank aan alle deelnemers en terugkijkers van de webinars over het gebruik van Jamulus kunnen we nu van start gaan.

Daarnaast hebben we ons aanbod webinars alweer uitgebreid. Hester van Vliet leert ons de geheimen van het riet kennen op 24 maart en dat webinar is ook interessant voor wie helemaal geen hobo speelt. Videolessen voor ritmische scholing met Michael de Miranda zijn in voorbereiding en in mei staan alle videolessen De Geschiedenis van de sonate online!

Intussen blijven we hopen dat de cursussen ergens dit voorjaar weer door kunnen gaan!

Samenspelen met Jamulus

Jamulusworkshops koorklassiekers o.l.v. Jurriaan Grootes 27 februari, 13 maart, 10 april, 24 april.

Jamulusworkshops wereldmuziek voor instrumentalisten o.l.v. Monique Lansdorp 28 februari, 14 maart, 28 maart, 11 april.

Je moet je voor elke workshop apart inschrijven! Klik hier voor alle informatie over Jamulus bij Huismuziek.

Webinars

Prijs per webinar: € 10 voor leden € 5. Je kunt kiezen tussen deelname of het webinar terugzien of beide opties (dan is de prijs € 12,50 en € 7,50). De link blijft twee weken geldig.

Tijd: vrijdag van 16.00-17.00 uur en enkele webinars op woensdagavond 20.00-21.00 uur

Verre verten – de koormuziek van Pēteris Vasks - Fokko Oldenhuis 19 maart

Het geheim van het riet - Hester van Vliet 24 maart

Maat, ritme & melodie 2 - Peter van Aerts 26 maart

Klavecimbelonderhoud - Jef van Boven 7 april

Videolessen

Het Zangerskompas, Musical fitness for the brain, ear and voice in 7 videolessen

De geschiedenis van de Sonate in 5 videolessen

Cursussen

Filmmuziek - DAGCURSUS Nieuw! 20 maart, Utrecht

Oekraïnse liederen - Nieuw Music Mix Weekend 20-21 maart, Steenwijk

Klezmerorkest - Music Mix Weekend 20-21 maart, Steenwijk

New Orleans Band - Nieuw Music Mix Weekend 20-21 maart, Steenwijk

Moessorgski Schilderijententoonstelling - voor blazers 10-11 april, Ede

Barokversieringen maken - 18 april, Nieuwegein

Schubertiade - 19 mei, Ede

Dubbeloctet voor blokfluit - 29 mei, Ede

B.A.C.H. canons en fuga's - Nieuw 5 juni, Ede

Pianosamenspel - 12 juni, Ede

Muziekweek van Aznavour tot Zelenka - 18-23 juli, Westelbeers

Kamermuziekvijfdaagse - Vernieuwd met op 24 april een kennismakingsmiddag! 1-5 augustus, Westelbeers

Iedereen kan deelnemen aan onze cursussen, webinars en videolessen! Cursusleden krijgen korting op cursussen en videolessen. Alle leden krijgen korting op de webinars, Zoomworkshops en Jamulusworkshops.

Webinars bij Bouwerscontact

24 maart - Het geheim van het riet met Hester van Vliet

7 april - Klavecimbelonderhoud met Jef Van Boven

Aanvang steeds 20.00 uur. 

Nadere informatie: 
 

E-mailadres:
info@huismuziek.nl

Telefoon:
026 8450788 / 06 46487148