BUMA
Op grond van het muziekrepertoire is er voor de amateur symfonieorkesten geen collectief contract afgesloten voor het uitvoeringsrecht en was daar in het verleden ook geen (kostentechnische) behoefte aan. Immers afdracht aan Buma/Stemra is alleen vereist in geval van uitvoering van rechtenplichtige werken; dat zijn werken van componisten die niet langer dan 70 jaar geleden zijn overleden en/of werken die door de desbetreffende uitgever niet langer dan 70 jaar geleden zijn gepubliceerd.
BUMA/STEMRA heeft wel een collectief contract met de KNMO (waar de FASO ook lid van is), maar daar valt de FASO buiten. Voor de vele blaasorkesten is dat wel relevant, omdat die veel rechtenplichtige muziek uitvoeren. Zij betalen dan ook een vast bedrag per lid. FASO-orkesten voeren vaak niet-rechtenplichtige muziek uit. Daarom is er geen collectief contract afgesloten voor de FASO-leden.
Hoewel de BUMA-website op het eerste gezicht verwarrend is, valt het muziekgebruik van FASO-leden juist door het ontbreken van een collectief contract onder het algemeen tarief. Hiervoor moet indien rechtenplichtige muziek wordt uitgevoerd, gebaseerd op de speelduur van het rechtenplichtige werk, 3%, 5% of 7% van de recette (kaartverkoop) aan BUMA afgedragen worden. Er is een minimum afdracht, gebaseerd op de zaalgrootte . BUMA sluist de afgedragen gelden door aan de rechthebbenden. BUMA is de enige organisatie die het uitvoeringsrecht incasseert en doorsluist. Maar dat doet ze alleen voor auteurs die bij de BUMA aangesloten zijn (dat zijn er overigens wel 40.000). Andere auteurs hebben hun rechten niet of anders geregeld, bijvoorbeeld via hun uitgever of rechtenvertegenwoordiger (bv de firma Albersen).
In principe moet vooraf toestemming tot uitvoering gevraagd worden door middel van een licentieaanvraag. Op basis van vertrouwen en een goede relatie met het betreffende orkest is opgave achteraf mogelijk, mits deze opgave binnen redelijk termijn (denk hierbij aan 1-2 maanden)na afloop van het concert plaats vindt. Indien bij controle achteraf blijkt dat een orkest niet voldaan heeft aan licentie of opgave dan kan BUMA overgaan tot het opleggen van een boete bovenop de verplichte afdracht.
De organisator van een uitvoering is verplicht tot het regelen van het uitvoeringsrecht. Dit geldt specifiek wanneer er een samenwerking is met bijvoorbeeld een harmonieorkest of een symfonieorkest "ingehuurd/uitgekocht" wordt.
FEMU, afspraken tussen FEMU en FASO: vrijwillige participatie voor FASO-orkesten in collectief KNMO-contract
Wanneer je auteursrechtelijk beschermde (dat is hetzelfde als wat we hierboven als "rechtenplichtig" hebben aangeduid, dus een uitgave die niet ouder is dan 70 jaar) bladmuziek van anderen wilt kopiëren of openbaarmaken, heb je toestemming nodig van de rechthebbenden. Een rechthebbende is de maker van een werk, bijvoorbeeld een componist, arrangeur of tekstauteur. Een maker wordt regelmatig vertegenwoordigd door een uitgever.
FEMU kan namens de bij haar aangesloten rechthebbenden voor diverse soorten gebruik toestemming verlenen middels een licentie. Hiervoor wordt een vergoeding betaald. De vergoedingen die FEMU via de licenties ontvangt worden uitgekeerd aan de bij FEMU aangesloten rechthebbenden. Op deze manier ontvangen de makers een eerlijke vergoeding.
Als je dus kopieën maakt van bladmuziek die (nog) niet rechtenvrij is (daar zijn allerlei praktische redenen voor), dan moet je voor die kopieën dus een licentie hebben van de FEMU. Dat kost in de regel € 8,85 per lid per jaar. NB dit geldt alleen voor bladmuziek waarvan het orkest eigenaar is; het geldt (nog) niet voor gehuurde of geleende muziek. We zijn nog bezig met de FEMU om ook dat te regelen (zoals besproken op het symposium/jaarvergadering van 25 april 2025)
De KNMO sluit voor haar leden een collectief contract af voor het "additioneel kopiëren" van bladmuziek.
Met het afsluiten van de licentie ‘additioneel kopiëren bladmuziek’ mag je een fysieke of digitale kopie maken:
voor een enkel later bijgekomen lid;
om aantekeningen op te maken;
om beschadigde of zoekgeraakte bladmuziek te vervangen;
om de originele partij bladmuziek te vergroten of te verkleinen;
om van een tablet te kunnen spelen;
om de muziek digitaal te kunnen beheren;
om songteksten in programmaboekjes of op een beeldscherm te gebruiken (tot maximaal 250 bezoekers)
(Je moet wel in het bezit dient te zijn van een originele set bladmuziek.)
Lang niet alle FASO-orkesten spelen (veel) rechtengebonden muziek. De FASO heeft daarom met de FEMU afgesproken dat FASO-leden op vrijwillige basis kunnen participeren in het collectieve KNMO-contract. Dat collectieve KNMO-contract moet nog worden afgesloten en gaat gelden vanaf 2025. Op grond van dat nieuwe contract betaal je wellicht (moet nog worden bepaald) nog geen € 4 per lid, per jaar. Neem , als dat voor jouw orkest relevant is, contact op met de FEMU (https://femu.nl/gebruiker/) en geef daarbij aan dat je KNMO-lid bent (omdat je lid bent van de FASO).