FASO Nieuwsbrief 2016-2

Samen sterk

Het bestuur wil u  langs deze weg nog eens aanbieden om met u mee te denken bij vragen en problemen. Wij kunnen niet alles oplossen maar meedenken willen wij graag. Mochten wij de expertise niet hebben dan gaan wij die zoeken.

Mocht u zelf kennis en kunde hebben waarmee u andere FASO leden wilt helpen dan horen wij dat heel graag. Hierbij valt te denken aan kennis op financieel gebied, automatisering of programmering. Het zou toch prachtig zijn als de FASO nog meer een gemeenschap gaat vormen die elkaar inspireert en helpt.

Franse Fluitdag

Het Fluitensemble van de FASO (FLENS) organiseert in mei een prachtige dag voor gevorderde fluitisten o.l.v. Egbert Jan Louwerse. De dag staat in het teken van de Franse Fluitmuziek. Verderop in deze Nieuwsbrief vindt u een artikel over deze ‘Franse Fluitdag’.

Informatie is ook te vinden op www.faso.eu. 

Nieuws uit de bibliotheek.

Omdat de werken in de bibliotheek nogal wisselend van kwaliteit zijn, is er een begin gemaakt met het inventariseren van de kwaliteit van de aanwezige sets. Deze actie zal nog veel tijd in beslag nemen maar het is de bedoeling dat de beoordeling lopende de actie al zichtbaar wordt in de catalogus. Als orkesten dan een werk willen bestellen waarvan meerdere exemplaren beschikbaar zijn, dan kunnen zij de beste set uitzoeken en bestellen.Deze actie gaat de vrijwilligers van de bibliotheek en het bestuur veel tijd kosten maar gaat ook het broodnodige inzicht geven in de kwaliteit van onze bibliotheek.

Externe contacten

De kring van organisaties waarmee FASO in actief contact staat blijft zich uitbreiden; zo is er onlangs direct contact tot stand gekomen met het Orlando Festival. Velen van u kennen dit fenomeen voor kamermuziek natuurlijk al jaren. U zult vaker van hen gaan horen via de bekende FASO kanalen.

Strijkers in ontwikkeling!

Het beleidsplan FASO Jeugdbeleid 2016-2018 is geactualiseerd en inmiddels te lezen via de FASO-website. Het onderzoek naar in- en doorstroming van jongeren in de FASO-orkesten (door Hidde Hoogstraten) toonde al aan dat door een aantal factoren (zoals bezuinigingen op cultuur, vergrijzing  van de orkesten, afname  van de actieve muziekbeoefening)  het ledental van veel orkesten terugloopt. Met de nieuwe slogan Strijkers in ontwikkeling in het  beleidsplan willen we benadrukken dat we vergrijzing en leegloop van de orkesten breder willen aanpakken.

Ondersteuning bij Jeugdbeleid

In de vorige Nieuwsbrief (2016-1) werd een oproep gedaan aan orkesten om zich te melden voor ondersteuning bij jeugdbeleid. Deze oproep staat ook op de FASO-website, maar de beide acties leverden tot nu toe slechts een matige response op. In deze Nieuwsbrief wordt de oproep herhaald, waarbij de termijn voor aanmelding tot 15 april verlengd is.

De binnengekomen reactie van dirigent Bart van den Goorbergh is een goed voorbeeld voor projecten die met ondersteuning van de FASO gerealiseerd kunnen worden. Bart organiseert op 9 april een Muziekdag in Rumpt, waarvoor inmiddels al 32 aanmeldingen binnen zijn, bij een maximum van 40 spelers. Er is mogelijk nog behoefte aan cello, altviool, klarinet, trompet en trombone. Naast dit project hoopt Bart een dagorkest, voor jong en oud, in Rumpt te kunnen starten op vrijdagmiddag. Iedereen is welkom! Een initiatief dat FASO graag promoot.

Brabantse en Limburgse Strijkersdag

Op 19 maart en 17 april 2016 vindt de zesde editie van de Brabantse Strijkersdag plaats.       De Limburgse Strijkersdag krijgt een vervolg in het najaar 2016, vooropgesteld dat de   financiële mogelijkheden toereikend zijn.  Meer informatie is te vinden op de homepage van de FASO-website en op de vernieuwde website van de Stichting Zuid Nederlandse Strijkersdagen www.strijkersdagen.nl.

Strijkersrichtlijnen

Het vervolg van de strijkersrichtlijnen met examinering wordt steeds concreter.: op zaterdag 25 juni zullen de eerste praktijkexamens strijkers worden afgenomen in Tilburg.

Het Leerorkest werd in 2006 in Amsterdam Zuid-Oost opgericht door Marco de Souza: alle kinderen leren vanaf groep 5, op school, onder schooltijd, een muziekinstrument spelen: dwarsfluit, hobo, klarinet, fagot, hoorn, trompet, trombone, tuba, harp, viool, altviool, cello, contrabas en slagwerk. Vervolgens spelen ze samen in hun eigen symfonieorkest op school: Het Leerorkest, om kennis te maken met muziek en uiteindeljk om een betere wereld te bouwen door samen muziek te maken.

Op 9 maart 2016 was het grote Lustrumconcert, bijgewoond door FASO-secretaris Nelleke Geusebroek: een kleurrijk gezelschap van 1088 zingende kinderen, 243 kinderen die speelden in een orkest, bijgestaan en versterkt door het Nederlands Philharmonisch Orkest en dit alles onder leiding van Otto Tausk én in aanwezigheid van koningin Maxima.

Deze jonge muzikanten hebben pas een paar jaar les en nog een steuntje in de rug nodig, maar op den duur komen zij onze orkesten misschien wel versterken. Een flink aantal van ons heeft het project ook al gesteund met geld of instrumenten. Doorstroom vanuit een dergelijk orkest naar een (jeugd)orkest is niet gemakkelijk; laten wij ons vooral openstellen en laten blijken dat de jeugd welkom is in onze orkesten.

Op het programma stond O Fortuna uit ‘Carmina Burana’ van Carl Orff, diverse delen uit ‘Carmen’ van Bizet en een concertino voor fagot en leerorkest door de componist des Vaderlands, Willem Jeths.

Meer informatie over het Leerorkest op www.leerorkest.nl

Wereldpremières tijdens Finale Concert Keuris Componisten Concours

Voor het 2e Keuris Componisten Concours hebben 45 componisten nieuwe werken geschreven voor Jeugdsymfonieorkest. Daaruit zijn drie composities geselecteerd voor het Finale Concert van het Concours, dat is genoemd naar Tristan Keuris, één van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse componisten. De composities worden uitgevoerd door het Amersfoorts Jeugd Orkest (AJO) o.l.v. Rolf Buijs. Dit Finale Concert vindt zaterdag 21 mei plaats in De Flint in Amersfoort, de geboorteplaats van Keuris.
Voor het concours hebben componisten ook nieuwe werken voor ensemble ingestuurd. Ook hieruit zijn drie composities gekozen. Die worden tijdens het concert gespeeld door het Keuris Ensemble, dat voor deze gelegenheid bestaat uit Céleste Zewald (klarinet), Joris van den Berg (cello) en Henry Kelder (piano). Zij worden bij de verschillende uitvoeringen ondersteund door jeugdige amateurs die een strenge selectie hebben doorstaan tijdens de auditiedag en worden gecoacht door de professionals.
Er zijn acht prijzen te verdelen: twee eerste prijzen, twee tweede prijzen, twee derde prijzen en twee publieksprijzen in de categoriëen Jeugdsymfonieorkest en Ensemble. Tijdens het juryberaad wordt met alle aanwezigen (incl. publiek en orkest) een compositie tot stand gebracht onder leiding van een dirigent. Na het Finale Concert worden uit alle inzendingen composities geselecteerd voor publicatie.
De jury bestaat onder anderen uit oud-leerlingen van Tristan Keuris, die in 1996 op 50-jarige leeftijd overleed. Hij was docent aan verschillende conservatoria en ontving in 1975 de Matthijs Vermeulenprijs voor zijn werk Sinfonia. Daarmee verwierf hij internationale bekendheid.
Meer informatie: www.keurisconcours.nl. Kaarten voor het Finale Concert zijn verkrijgbaar via www.deflint.nl

Bijgaande foto toont de dirigent, Rolf Buijs. Foto door Paul Voorthuis, Highzone.

Elke maandagavond verzamelt zich een hechte groep muzikanten in de aula van de Vrije School aan de Haagse Waalsdorperweg. Het zijn leden van het Haags Symfonie Orkest Euterpe (HSO Euterpe), dat dit jaar het 125- jarig bestaan viert. Dit wil zeggen volgens de statuten van het Euterpe-deel, want die vereniging werd in 1891 opgericht en fuseerde in 1999 met het Haags Symfonie Orkest (HASO).

Ook dit orkest, waarvan sommige leden elkaar al tientallen jaren kennen, heeft een respectabele leeftijd, want het trad voor het eerst op in 1928. Het is wel opmerkelijk dat twee in opzet zo verschillende Haagse orkesten tot een fusie kwamen, want het HASO was in eerste instantie sterk socialistisch en bestemd voor musicerende arbeiders, terwijl de Orkestvereniging Euterpe destijds werd opgericht om jeugdige spelers een kans te geven ervaring op te doen.
Onze dirigent is Albert van Eeghen uit Amsterdam, die al in 1995  voor het HASO stond en dus, - - hoewel komend uit Amsterdam - inmiddels een uitstekende kijk heeft op het Haagse musiceren.

Momenteel schommelt ons ledenaantal tussen de 30 en 40. Wij hebben vooral nog behoefte aan violen en hoorns: aanmeldingen zijn meer dan welkom!

Wij spelen hoofdzakelijk het klassieke repertoire: vele symfonieën stonden al op de lessenaars. Maar ook werk van Satie, Mousssorgsky, Andriessen en Strawinsky leidde, met meer of minder moeite, tot acceptabele uitvoeringen. Dirigent en muziekcommissie zorgen steeds weer voor een aantrekkelijk, speelbaar, maar ook weer niet te gemakkelijk programma.

Voor de solo-concerten doen wij vrijwel altijd een beroep op getalenteerde studenten van het Koninklijk Haags Conservatorium. Later beroemd geworden musici stonden bij ons op het podium, zoals onder anderen de dirigenten Jaap Stotijn, Vincent de Kort (momenteel jury-voorzitter van het t.v. programma Maestro) en Tera de Marez-Oyens en als solisten Han de Vries, Vera Beths , Quirine Vierssen, Tjeerd Top, Emmy Storms, Anastasia Feruleva en vele anderen.

Per jaar worden twee concerten gegeven (rond november en rond april). De try-outs vinden plaats in verzorgingshuizen, waarvan Den Haag er een groot aantal bezit. Ook hebben zich kamermuziekgroepjes gevormd, die eveneens optredens verzorgen in deze centra. Voor de ouderen (mag men aannemen) een genoegen en voor ons een mooie gelegenheid te laten horen waar al dat repeteren toe leidt.
Dit jaar geven wij twee jubileumconcerten. Het voorjaarsconcert in de Paleiskerk bij het Noordeinde is op 9 april. De gekozen stukken verwijzen dan naar de historie van de orkesten. Dit wel zeggen dat er onder meer delen van speciaal voor het HASO gecomponeerd werk van Peter Visser en Jurriaan Andriessen te horen zijn en vier delen uit vier verschillende klassieke symfonieën, die een link hebben met de gefuseerde orkesten. Jong talent is vertegenwoordigd door de 14-jarige conservatorium leerlinge Salomé Bonnema. Zij zal Zigeunerweisen van De Sarasate spelen.
Het najaarsconcert op 27 november in de Haagse Kloosterkerk krijgt een bijzonder karakter, misschien wordt het een scratch-evenement, daarover moet de beslissing binnenkort vallen.

Voor meer informatie zie onze website:
www.haso-euterpe.nl

Mirjams Siegesgesang van Franz Schubert

Laat ik het maar meteen bekennen: ik ben helemaal geen orkestlid, ik bespeel dus geen instrument maar beoefen de nobele zangkunst in het koor van Toonkunst Bussum - een van de weinige muziekverenigingen die zich mogen verheugen in het ‘bezit’ van zowel een koor als een orkest.

Mijn misschien wat boude (in elk geval niet op wetenschappelijk onderzoek gebaseerde) stelling is dat koorleden gemiddeld veel minder verstand hebben van muziek dan orkestleden. Zij zijn, anders dan instrumentalisten, vaak niet al van jongs af aan met muziek bezig; ze hoeven om te kunnen zingen niet de kneepjes van de partituur te kunnen lezen, laat staan begrijpen; ze zijn niet gewend om vrijwel dagelijks op zijn minst enige tijd aan hun instrument te besteden.

Kortom, ze staan anders in het muzikale leven dan orkestleden. En hebben, zo moet ik eraan toevoegen, vaak wat meer prikkel nodig om hun huiswerk te doen. Met zo iemand hebt u dus nu van doen, behalve dan dat ik natuurlijk altijd heel ijverig mijn huiswerk maak .
En dan nu mijn favoriet. Tja, mijn favoriet is gewoon het werk dat we op een bepaald moment onder handen hebben. Want die ervaring zullen ook orkestleden wel hebben: zodra je je tanden in een stuk muziek zet en het je maat voor maat eigen probeert te maken, begin je ook te ontdekken wat een mooi stuk het eigenlijk is, hoe slim het in elkaar zit en wat voor een muzikaal genie de componist moet zijn geweest. Ik verbaas me daar tenminste telkens weer over.

Nu is het stuk waar ik het in deze aflevering van de Nieuwsbrief over wil hebben ook niet van de minste onder de componisten: Franz Schubert. Maar het is wel een van de minder bekende werken van zijn hand - als je zoveel hebt geschreven als hij, zijn er vanzelfsprekend ook ‘minder bekende werken’. Toevallig ontdekte ik dat Toonkunst Bussum het desondanks al op 30 april 1892 heeft uitgevoerd. Hoe dan ook, op 28 november 2015 stond het weer op het programma.
Schubert scheef het werk in 1928, anderhalf jaar voor zijn dood. Hij gebruikte een tekst van zijn vriend Franz Grillparzer, op zichzelf al een curieus werkstukje. Grillparzer baseert zich op een bijzonder summiere vermelding van Mirjam, de zus van Mozes. In Exodus, het tweede bijbelboek, dat verhaalt over de uittocht van het volk Israël uit de slavernij in Egypte, wordt gezegd dat zij de reidans aanvoerde om de geslaagde ontsnapping te vieren. Niet meer en niet minder.

Maar Grillparzer legt haar de hele geschiedenis in de mond: hoe ‘het volk’ geleid door de Heer op pad gaat, hoe de zee openbreekt en land wordt; hoe de monsters van de zee, des Meeres Ungeheuer, stomverbaasd toekijken; en hoe vervolgens de Farao de achtervolging inzet; hoe de vijand, mordentglommen, steeds dichterbij komt maar godzijdank door der Herr in seinem Grimme in het verderf wordt gestort.
Schubert volgt met zijn muziek de dichter op de voet. Alle wendingen in het verhaal worden op bijzonder plastische wijze in muziek vertaald. Fluisterend als de zeemonsters door de krystall’ne Wand de optocht voorbij zien gaan. Wanhopig als het leger van de Farao komt aanstormen: hilflos wir, dort Man und Ross. Honend als de Farao met zijn leger is verzwolgen: Tauchst du auf, Pharao? Nee dus: Hinab, hinunter in den Abgrund, schwarz wie deine Brust!! En juichend in het slotkoor Groβ der Herr zu allen Zeiten.
Het werk is geschreven voor sopraan, gemengd koor en pianoforte, maar ik moet zeggen dat het muzikale effect danig wordt versterkt in de orkestratie van Felix Joseph von Mottl, die wij hebben uitgevoerd. Voor het orkest is het hier en daar echt uitpakken, zoals u zich ongetwijfeld kunt voostellen. Een heerlijk stuk muziek, dat ik ieder koor en orkest van harte kan aanbevelen!
Nol Verhagen, voorzitter Toonkunst Bussum

De 32e editie van het Orlando Festival zal in 2016 plaatsvinden van 11 t/m 21 augustus 2016 en het belooft weer prachtig te worden. Op de website, www.orlandofestival.nl, vindt u informatie over de met kamermuziek gevulde avondconcerten door heel Limburg, de Orlando namiddagconcertreeks, en het Orlando Concours. Dit concours wordt gehouden voor ensembles met 3 tot 6 musici, meer informatie daarover op http://www.orlandocompetition.com/. Ensembles kunnen zich tot 1 april aanmelden. Ook kunnen getalenteerde zangers zich inschrijven voor een masterclass van de Belgisch tenor Axel Everaert via de website van het festival.

Op zoek naar een bijzonder project met muziek en toneel? Lieke Faber, regisseur, schreef een voorstelling waar deze twee in elkaar verweven werden: 6 muziekstukken en 5 korte éénakters vloeiden naadloos in elkaar over in een werk van 90 minuten. Een uniek concept dat nog niet vaker vertoond is in Nederland, en wellicht mogelijkheden biedt tot het trekken van een breder publiek.
Een impressie van de BorrelnooTsymfonie is te zien op YouTube
Naast uw orkest zijn er 2 jongvolwassen spelers (m/v), 2 volwassen spelers (m/v) en 2 figuranten nodig (m/v).
Meer informatie op http://www.liekefaber.nl/actueel.php

De Flutonicon nieuwsbrief bevat weer een aantal interessante aankondigingen.

In de eerste plaats het fluitorkest: de volgende bijeenkomst is op 14 mei en je kunt er altijd aan deelnemen, of je nou veel of weinig speelervaring hebt.

De volgende examens zijn: theorie, 16 april; praktijk, 4 juni. Mensen die willen deelnemen moeten zich snel aanmelden.

In september start een nieuwe cursus: kennismaking met traverso. Er zijn leentraverso's beschikbaar.

Voor verdere informatie zie: www.flutonicon.nl

Franse Fluitdag.

Naar aanleiding van de eervolle onderscheiding die Dirigent Egbert Jan Louwerse vorig jaar heeft gekregen wordt op 21 mei a.s. in Zeist onder zijn leiding een Franse Fluitdag georganiseerd. Alle informatie over deelname, programma etc. kunt u vinden via de link rechtsonder op de Home Page van de FASO: www.faso.eu

Bijgaande foto van Egbert Jan Louwerse is gemaakt door Peter Tahl

Het seizoen nadert zijn einde, de cursussen zijn allemaal volgeboekt behalve die voor Arrangeren voor vakmusici en  het Music Mix weekend in Steenwijk.

Heel interessant: Het Rijksmuseum in Amsterdam heeft een tentoonstelling met huismuziek als thema. Te zien zijn instrumenten uit vier eeuwen die gebruikt worden/werden voor het musiceren thuis. De tentoonstelling loopt tot en met 5 juni.

Tenslotte: de zomercursus in Westelbeers: Muziekweek van A tot Z (17-22 juli)
Voorheen heette deze veelzijdige week nog Algemene muziekweek, nu Muziekweek van Aznavour tot Zelenka. Een week voor de avontuurlijke muziekliefhebber! Muziek in de meest uiteenlopende stijlen en genres: van barok tot volksmuziek. We hanteren allerlei samenstellingen en werkvormen. Groot orkest, groot koor, kamermuziekensembles, duo's, zowel vocaal als instrumentaal, alles is denkbaar. Zien hoe het eraan toegaat? bekijk hier het filmpje

Voor verdere informatie klik hier

Welk orkest staat open voor jeugd en wil in 2016 in samenwerking met de
FASO-commissie Jeugdbeleid een jeugdstrijkorkest starten of een (nieuw)
project voor beginnende strijkers realiseren? Duur project ca 6 weken.

Wat vragen wij:

• orkestbestuur met affiniteit voor jeugdbeleid
• een aantal behulpzame strijkers en/of ouders
• oefenruimte

Wat bieden wij:

• een compleet uitgewerkt draaiboek
• expertise gebaseerd op voorgaande projecten
• muziek voor jonge strijkers (via de FASO-bibliotheek)
• (bescheiden) financiële ondersteuning

Voor vragen en aanmeldingen (tot uiterlijk 15 april 2016):
Wilma van der Heide, email: jeugdzaken@faso.eu; telefoon 035-6980390

Op 25 en 26 juni a.s. geeft het Pelgrimtrio een kamermuziekcursus.
Dit kamermuziekweekend is voor amateur ensembles die hun interpretatie en samenspel willen verbeteren o.l.v. ervaren en inspirerende docenten.
Er kunnen 5 kamermuziek ensembles meedoen (piano aanwezig).
Programma: ieder ensemble krijgt 2 lessen van anderhalf uur. Verder is er een afsluitend concert en kunt u de lessen bijwonen van de andere ensembles

Voor verdere informatie en inschrijving zie de website van het Pelgrim Trio: www.pelgrimtrio.nl

Wij willen graag weer uw aandacht vestigen op enkele bijzondere concerten:

Het CREA Orkest speelt dit voorjaar weer een afwisselend programma met drie stukken uit verschillende landen, tijden en stijlen!
Op het programma staan: de Tragische Ouverture van Johannes Brahms;  Iberia van ClaudeDebussy. en als afsluiting de Vierde symfonie van Carl Nielsen. Hierin zullen twee slagwerkers het tegen elkaar opnemen op maar liefs acht pauken (grote trommels) in de knallende climax van deze imposante symfonie.
 

Woensdag 30 maart, 20.15 uur
Wilhelminakerk, Haarlem

Vrijdag 1 & zaterdag 2 april, 20.15 uur

Dominicuskerk, Amsterdam

Kaartverkoop aan de deur vanaf drie kwartier voor aanvang
Of via http://concert4you.nl
Prijs: €14 / €10 (t/m 12 jaar, studenten, 65+, Vrienden van het CREA Orkest)
www.creaorkest.org

Het Hineni Symfonie Orkest (HSO) geeft donderdag 12 mei een
benefietconcert voor Israël in de Noorderkerk, Noordermarkt 48 in
Amsterdam, aanvang 20.00 uur. Op die dag wordt in Israël
Onafhankelijkheidsdag (Jom Ha'atsmaoet) gevierd. Medewerking aan het
concert verleent het Amsterdams Synagogaal Koor. Onder leiding van
chef-dirigent Lubertus Leutscher brengt het orkest voor de pauze
populair-klassieke muziek, o.a. van Edward Grieg en Felix Mendelssohn,
en na de pauze veel bekende Israëlische melodieën, waaronder _Farwoz
iz der Himl, Avinu Malkeinu _en_ Hava Nagila._

Toegangskaarten voor het concert kosten in de voorverkoop € 15,- en op
de concertdatum € 17,50, kinderen t/m 12 jaar gratis. Kaarten online
bestellen via www.hinenisymfonieorkest.nl [1]. In Amsterdam verkrijgbaar
bij Pelgrim City Bookstore, Prins Hendrikkade 51 (vlakbij Centraal
Station), en telefonisch via 06-50553385 (Jaap de Wit).

Lever uw bijdrage!
Kopij voor de volgende nieuwsbrief kunt u sturen naar: redactie@faso.eu

De deadlines en verschijningsdata van de FASO-nieuwsbrief tot
zomer 2016 zijn weergegeven in de volgende tabel
 

 i